Viên nén là một dạng thuốc phổ biến, được sử dụng rộng rãi trong đời sống. Vậy viên nén là gì, cùng tìm hiểu trong bài viết này nhé!
Viên nén là gì?
Viên nén là một dạng thuốc rắn, được tạo ra bằng cách nén nhiều thành phần khác nhau để tạo thành viên thuốc cứng có hình dạng và kích thước nhất định. Viên nén có lớp bọc bên ngoài mịn màng, sẽ tan ra trong bụng hoặc ruột để giải phóng chất chữa bệnh vào máu.
Viên nén có nhiều hình dạng khác nhau, phổ biến nhất là hình tròn, hình thuôn dài hai đầu và hình đĩa dẹt. Một số loại viên nén còn có vạch kẻ ngang ở giữa, để tiện cho việc chia đôi liều lượng khi cần thiết. Trong số các hình dạng viên nén, viên nén dạng thuôn dài dễ uống và dễ nuốt hơn.
Thành phần của viên nén
Viên nén bao gồm hai thành phần chính là hoạt chất và tá dược.
- Dược chất: Là thành phần hoạt tính của thuốc, có tác dụng điều trị hoặc phòng ngừa bệnh tật.
- Tá dược: Là các chất không hoạt tính, được thêm vào để giúp tạo hình, ổn định và bảo quản viên nén.
- Chất phụ gia: Giúp viên thuốc có hương vị và hình thức bề ngoài dễ chịu hơn.
Các loại tá dược thường gặp trong viên nén
- Chất độn giúp tăng thể tích của viên nén, giúp viên nén dễ nén hơn và có độ bền cao hơn.
- Chất kết dính giúp các thành phần của viên nén liên kết với nhau, tạo thành một khối rắn.
- Chất trợ chảy giúp viên nén dễ dàng chảy qua các thiết bị sản xuất.
- Chất bôi trơn giúp viên nén không bị dính vào nhau hoặc vào khuôn nén.
- Chất phân tán giúp phân tán dược chất trong viên nén.
- Chất tạo hương vị giúp viên nén có hương vị dễ chịu.
- Chất tạo màu giúp viên nén có màu sắc dễ phân biệt.
Các loại viên nén phổ biến
Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại viên nén khác nhau, được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau. Dưới đây là một số loại viên nén phổ biến:
- Viên nén không bao (uncoated tablet): Là loại viên nén không có lớp vỏ ngoài.
- Viên nén bao phim (Film coated tablet): Là loại viên nén được bao bọc bởi một lớp vỏ phim mỏng. Lớp vỏ phim giúp bảo vệ viên nén khỏi tác động của môi trường và giúp viên nén dễ nuốt hơn.
- Viên nén bao kháng dịch vị (Gastro resistant tablet): Là loại viên nén được bao bọc bởi một lớp vỏ đặc biệt, giúp viên nén không bị phân hủy trong dạ dày mà chỉ được phân hủy ở ruột non.
- Viên nhai (Chewable tablet): Là loại viên nén được thiết kế để được nhai trước khi nuốt.
- Viên nén giải phóng kéo dài (Delayed release tablet): Là loại viên nén được thiết kế để giải phóng hoạt chất một cách chậm rãi trong một khoảng thời gian dài.
- Viên nén sủi bọt (Effervescent tablet): Là loại viên nén khi cho vào nước sẽ sủi bọt và tạo thành dung dịch uống.
- Viên nén phân tán (Dispersible tablet): Là loại viên nén khi cho vào nước sẽ phân tán thành dạng lỏng.
- Viên nén hòa tan (Solution tablet): Là loại viên nén khi cho vào nước sẽ hòa tan hoàn toàn thành dung dịch.
- Viên đặt dưới lưỡi (Sublingual tablet): Là loại viên nén được đặt dưới lưỡi để thuốc được hấp thu trực tiếp vào máu qua niêm mạc miệng.
- Viên nén đông khô (Oral lyophilisate): Là loại viên nén được đông khô để tăng thời hạn bảo quản.
- Viên nén phân tán trong khoang miệng (Orodispersible tablet): Là loại viên nén tan nhanh trong khoang miệng mà không cần nhai.
Ưu và nhược điểm của viên nén
Ưu điểm của viên nén
Viên nén có nhiều ưu điểm so với các dạng bào chế thuốc khác, bao gồm:
- Giá cả phải chăng: Viên nén thường có chi phí sản xuất thấp hơn so với các dạng bào chế thuốc khác, do vậy giá cả có thể thấp hơn.
- Ổn định và thời hạn sử dụng lâu: Viên nén thường ổn định hơn và thường có thời hạn sử dụng lâu hơn so với các dạng bào chế thuốc khác.
- Liều lượng chính xác: Viên nén có thể chứa lượng hoạt chất chính xác, giúp giảm nguy cơ quá liều hoặc thiếu liều.
- Dễ sử dụng: Viên nén có thể dễ dàng nuốt, mang theo và bảo quản.
Nhược điểm của viên nén
Viên nén cũng có một số nhược điểm, bao gồm:
- Khả năng gây kích ứng đường tiêu hóa: Một số viên nén có thể gây kích ứng đường tiêu hóa, đặc biệt là ở những người có vấn đề về tiêu hóa.
- Tác dụng thuốc chậm: Viên nén được hấp thụ chậm hơn so với các dạng bào chế thuốc khác, do vậy tác dụng thuốc thường chậm hơn.
- Sự hòa tan không đồng đều: Việc nén dưới dạng viên cứng dẫn đến khả năng viên thuốc có thể bị phá hủy không đồng đều trong ruột, và điều này có thể làm giảm hiệu quả của việc hấp thu thuốc.
- Mùi vị khó chịu: Một số viên nén có mùi vị khó chịu, đặc biệt là những viên không có lớp phủ hương vị.
Trên đây là những thông tin cơ bản về viên nén là gì. Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn những kiến thức hữu ích. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào, hãy liên hệ với Trang Ly qua để được tư vấn thêm. Chúng tôi sẽ cố gắng giải đáp cho bạn sớm nhất.
