1. Bệnh vảy nến là gì?
Bệnh vảy nến ảnh hưởng tới đa số người ở các lứa tuổi khác nhau và toàn bộ những quốc gia. Tỷ lệ mắc bệnh vảy nến được báo cáo ở những quốc gia dao động trong khoảng 0,09% tới 11,43%, khiến căn bệnh phát triển thành một vấn đề toàn cầu nghiêm trọng liên quan 100 triệu người bị trên thế giới.
Bệnh vảy nến là 1 bệnh da sẩn mạn tính, ban đầu được coi là 1 rối loạn cốt tử của tế bào sừng biểu bì, nhưng hiện nay được xác nhận là 1 trong những rối loạn qua trung gian miễn nhiễm nhiều nhất.
Vảy nến là bệnh gì?
2. Nguyên nhân gây bệnh vảy nến
Các chuyên gia cho rằng sở hữu nhiều yếu tố như di truyền, những chi tiết kích hoạt kết hợp sở hữu sự phá vỡ vạc hàng rào da và rối loạn chức năng miễn nhiễm sở hữu liên quan không nhỏ tới cơ chế bệnh sinh của bệnh vảy nến.
Cơ chế gây bệnh có ảnh hưởng tới tự miễn dịch. Phản ứng miễn dịch là phản ứng tế bào. Tế bào T dòng 1 (TH1) và loại 17 (TH17) được kích hoạt bởi IL-12 và IL-23 được tiết ra bởi tế bào trình diện kháng nguyên (APC) trong da. Thông qua các cytokine khác nhau, các tế bào này gây ra trạng thái viêm mạn tính và làm cho thay đổi giai đoạn tăng sinh, biệt hóa của da.
2.1 Gen
Các nghiên cứu về di truyền học đã chỉ ra rằng bệnh nhân vảy nến mang nhiều gen liên quan tới chức năng hàng rào miễn nhiễm và da.
- Các phân tích về tỷ lệ mắc bệnh cho thấy nếu 1 trẻ bị mắc bệnh thì xác suất 70% trẻ sinh đôi cùng trứng còn lại cũng bị bệnh. Tỷ lệ này khoảng 20% ở những cặp song sinh khác trứng.
- Tỷ lệ mắc bệnh ở con là 20% nếu với bố hoặc mẹ bị bệnh. Tỷ lệ này nâng cao lên thành 65% trường hợp với cả bố và má bị bệnh.
- Có 2 đột biến gen được chọn thấy gây ra bệnh vảy nến một cách độc lập ( IL36RN và CARD14 ) bằng cách ảnh hưởng tới cả da và hệ thống miễn dịch.
Yếu tố kích hoạt khởi phát bệnh
Một số chi tiết kích hoạt bao gồm chấn thương, phản ứng thuốc, nhiễm trùng cũng như những biến số có thể đổi thay như bao tay tâm lý, béo phì, hút thuốc và rượu có ảnh hưởng đến thiên hướng lớn mạnh bệnh vảy nến và khiến trầm trọng thêm bệnh.
- Thời tiết khô, lạnh là một trong những tác nhân làm cho da nứt nẻ, chảy máu và dễ nhiễm trùng.
- Chấn thương hoặc vết thương ko kể da như nổi mụn nước, hình xăm, bỏng và vết cắn của động vật hoặc côn trùng
- Thuốc: Các dòng thuốc được báo cáo đa dạng nhất để kích hoạt bệnh là lithium, thuốc chẹn beta, thuốc chống sốt rét, tetracycline và thuốc chống viêm không steroid…
- Nhiễm trùng là nguyên nhân quan trọng gây ra bệnh vảy nến, đặc biệt là ở trẻ em. Bệnh thể giọt mang thúc đẩy đến nhiễm trùng liên cầu Streptococcus pyogenes qua cả đường hầu họng và da.
- Căng thẳng tâm lý được biết là 1 trong các khía cạnh khiến cho trầm trọng thêm bệnh vảy nến bằng cách thay đổi hệ thống miễn dịch. Nhiều chuyên gia cho rằng, sự gia tăng nồng độ hormone bao tay do kích hoạt trục dưới đồi – tuyến yên – thượng thận có thể gây ra đợt cấp của bệnh vảy nến.
- Rượu và thuốc lá: Các nghiên cứu chỉ ra rằng tỷ lệ mắc bệnh ở các bệnh nhân lạm dụng rượu ngày càng tăng. Theo nghiên cứu, uống rượu sở hữu ảnh hưởng tới việc nâng cao nguy cơ mắc căn bệnh này. Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng nguy cơ vững mạnh bệnh vảy nến ở các người đã hoặc đang hút thuốc cao hơn các người chưa bao giờ hút thuốc.
- Béo phì: Một trong các yếu tố nguy cơ của bệnh vảy nến là tình trạng thừa cân, béo phì. Mặc dù chưa rõ về cơ chế khiến thế nào mà béo phì lại tác động bệnh vảy nến nhưng vô cùng đa dạng nghiên cứu khẳng định mối ảnh hưởng giữa béo phì và mức độ nghiêm trọng của bệnh.
- Sự thay đổi của hệ vi sinh vật trên da: Do da hoạt động như 1 hàng rào tiếp xúc sở hữu môi trường bên ngoài, nên nó là nơi trú ngụ của các vi sinh vật khác nhau bao gồm vi khuẩn, nấm, vi rút…. Một số khía cạnh bao gồm tuổi tác, di truyền, phản ứng miễn dịch, khí hậu và vệ sinh thúc đẩy tới thành phần của những cùng đồng vi sinh vật trên da. Ngoài ra, sự khác biệt về độ dày của da, mật độ nang lông và sự thâm nhập của da tạo buộc phải môi trường sống khác nhau có thành phần hệ vi sinh vật khác nhau. Trong điều kiện lành mạnh, các mối quan hệ cùng sinh phát triển, giúp bảo vệ da chống lại sự thâm nhập của vi sinh vật gây bệnh và mang hại cho vật chủ bằng bí quyết giáo dục và nuôi dưỡng các tế bào T thường trú. Do đó, những thay đổi trong cùng đồng vi sinh vật trên da mang ảnh hưởng đến bệnh tật. Da tổn thương vảy nến đã được chứng minh là sở hữu sự phổ biến vi sinh vật thay đổi, nâng cao S. pyogenes, S. aureus, nấm men Malassezia, nấm Candida…. khi so sánh có da khỏe mạnh và ko tổn thương.
