Tình trạng đau mỏi xương khớp, đau nhức bộ hạ nhẹ thoáng qua là than phiền bình thường hay gặp ở con nít tuổi học đường sau một ngày hoạt động nhiều hoặc có xô ngã. Nếu trẻ bị đau sau chuyển động quá đa dạng hoặc do va chạm với các vật cứng thì ko có vấn đề gì đáng lo ngại.Tuy nhiên, nếu tình trạng trẻ bị đau xương khớp tái diễn, dằng dai gây hạn chế chuyển động thì các bậc thầy u phải cho con đi khám bác sĩ để xác định nguyên do và điều trị kịp thời.
Bệnh viện Nhi Trung ương hàng ngày khám và điều trị nhiều bệnh cơ xương khớp ở trẻ em do duyên cớ khác nhau: từ đau mỏi xương khớp tuổi phát triển, viêm khớp cấp tính do vi khuẩn, do lao, viêm sau chấn thương… cho đến những bệnh khớp mạn tính do một số rối loạn miễn nhiễm hoặc giai đoạn đầu của bệnh bạch cầu cấp…Một trong các bệnh khớp kinh niên thường gặp ở tuổi học đường là bệnh viêm khớp tự phát thiếu niên. Bệnh viêm khớp tự phát thiếu niên thuộc nhóm bệnh tự miễn, được định tức thị tình trạng viêm khớp mạn tính kéo dài ít nhất 6 tuần, khởi phát bệnh trước 16 tuổi. Bệnh thường khởi phát sau lúc nhiễm virut hoặc nhiễm khuẩn (Chlamydia mycoplasma, Streptococcus, Salmonella, Shigella). Bệnh này ko thảng hoặc gặp nhưng rất ít cha mẹ hiểu biết rõ cần toàn bộ trẻ thường được đưa tới chuyên khoa khám muộn. Một số trẻ em trước lúc tới bệnh viện Nhi Trung ương đã đi khám, chữa hàng năm trời ở rộng rãi nơi nhưng không phát hiện bệnh, dẫn tới bệnh tiến triển nặng, biến dạng khớp và đa dạng biến chứng khác gây ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống của trẻ.
Các triệu chứng của viêm khớp mãn tính: sốt, mệt mỏi, đau nhức cơ toàn thân và các triệu chứng này ko giảm lúc dùng aspirine liều thông thường. Trẻ với thể bị nổi ban đỏ ở thân mình và các gốc chi, nhưng những mẩn đỏ này mất cực kỳ nhanh. Triệu chứng viêm khớp với thể xảy ra ngay từ đầu hay sau vài ngày, trẻ với thể bị sưng đau một vài hoặc nhiều khớp như khớp cổ tay, khớp gối, khớp háng, mắt cá chân… Ở trẻ lớn thường là thể viêm ít khớp, cốt yếu ở 1 vài khớp to như khớp gối, khuỷu tay, khớp háng, nhưng cũng sở hữu thể gặp ở khớp thái dương hàm và khớp cổ. Nơi khớp sưng thấy phù nề, sờ ấm nhưng ko đỏ và ít đau. Khi sụn khớp đã bị dính và xơ thì khớp trở nên cứng và hạn chế sự di chuyển tất nhiên những cơ ở chi đấy bị teo. Ngoài các triệu chứng ở khớp ra, trẻ với thể sốt cao, phát ban, hạch to, viêm thanh mạc, viêm màng phổi…
Có 3 thể lâm sàng hay gặp của viêm khớp tự phát thiếu niên:
– Thể viêm ít khớp: chỉ gây thương tổn dưới 5 khớp cốt yếu là những khớp lớn: khớp vai, khuỷu, gối.
– Thể viêm đa khớp: tổn thương từ 5 khớp trở lên, thường gặp ở các khớp nhỏ bàn tay, bàn chân nhưng cũng sở hữu thể gặp ở những khớp lớn
– Thể viêm khớp hệ thống: gây thương tổn rộng rãi hệ cơ quan, trẻ thường sốt dao động, mệt mỏi, đau nhức cơ toàn thân và những triệu chứng này không giảm lúc dùng aspirine liều thông thường.
Hướng xử lý khi con mắc bệnh khớp:
Khi mắc bệnh, bệnh nhân nên phải được khám và điều trị của bác sĩ chuyên khoa khớp vì mang thể trẻ bị thể bệnh nặng gây nguy hiểm. Mục đích của điều trị là kiểm soát tiến triển của bệnh càng sớm càng tốt, nhằm tránh đến mức tối đa các thương tổn gây phá hủy và biến dạng khớp. Điều trị bao gồm những giải pháp vật lý trị liệu, dùng thuốc và mang thể cần điều trị ngoại khoa.
Vật lý trị liệu nhằm duy trì đến mức tối đa tầm đi lại của khớp, hạn chế cứng khớp, dính khớp. Có thể dùng các biện pháp như sóng ngắn, tia hồng ngoại, tắm suối khoáng, tập các bài tập phục hồi chức năng vận động khớp… Tuy nhiên trong thời kì đau phổ biến với thể nhất thời bất động khớp nhưng phải lựa sắm tư thế sao cho giữ được biên độ vận động to nhất. Khuyến khích trẻ duy trì các sinh hoạt thường ngày và học tập ở trường lớp bình thường như các đứa trẻ khác. Tuy nhiên trong các đợt tiến triển bắt buộc cho trẻ nghỉ ngơi, chế độ dinh dưỡng thấp và đặc thù có giấc ngủ đầy đủ.
Thuốc: uống aspirin hoặc thuốc kháng viêm không steriod như aspirin, ibuprofen, naproxen để giảm đau và sưng khớp. Nếu những thuốc trên không hiệu nghiệm, nhiều cái thuốc kháng viêm và ức chế miễn dịch mạnh hơn như corticosteroid, hydroxychloroquin, methotrexat sẽ được chỉ định. Gần đây 1 số thuốc mới như TNFα hoặc kháng thể đơn mẫu đã được ứng dụng trong điều trị những thể khớp kháng trị trong nhi khoa.
Trong một vài nếu nghiêm trọng, với thể nên thực hiện giải phẫu để thay các khớp hoặc làm cho dài những dây cơ bị biến dạng.
Lưu ý: Khi trẻ phục hồi sau bệnh viêm khớp, nên khám mắt thường xuyên để phát hiện dấu hiệu của viêm mống mắt.
Tiên lượng: Hầu hết những bé thường khỏi bệnh viêm khớp trong vòng một vài năm mà không để lại 1 dị tật nhỏ nào. Một số rất ít những bé khác lại tiếp tục phát triển 1 dạng viêm khớp của người lớn.
